काठमाडौं । त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको भिजिट भिसा प्रकरणको कालो बादल सिंहदरबारको गृह मन्त्रालयमाथि मडारिएको छ । यो बादलको केन्द्रमा छन् -गृहमन्त्री रमेश लेखक, जसले आफ्नो तीन दशक लामो राजनीतिक यात्रालाई ‘निर्दोषताको शिखर’ भन्दै बचाउ गरेका छन् । तर, अध्यागमन कार्यालयमा भएको भ्रष्टाचारको आरोपले उनको यो दाबीलाई कठोर कसीमा राखेको छ । शनिवार साँझ काठमाडौंमा सञ्चारकर्मीमाझ उनले भने, “मेरो जीवनमा यदि एउटा मात्र आर्थिक अनियमितताको दाग लाग्यो भने म यो मन्त्री पद छोडेर मात्र होइन, राजनीतिको आकाशबाट सधैँका लागि बिदा लिनेछु ।”
भिजिट भिसा घोटाला
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, जहाँबाट युवाहरूको सपना उडान भर्छ । त्यहीँ भिजिट भिसाको नाममा रकम असुली भएको प्रकरणले गृहमन्त्री लेखक र उनको सचिवालयलाई विवादमा तानेको छ । अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले अध्यागमन कार्यालयका प्रमुख सहसचिव तीर्थराज भट्टराईलाई नियन्त्रणमा लिएर छानबिन थालेको छ । अन्य कर्मचारीहरू पनि अनुसन्धानको घेरामा छन् । शुक्रवार मन्त्रालयले १४ कर्मचारी, अधिकांश नायब सुब्बा, लाई जिम्मेवारीबाट हटायो । तर, यो कदमलाई मन्त्रीको कमजोरी लुकाउने चालबाजीको रूपमा हेरिएको छ । कर्मचारीलाई बलिको बोका बनाएर मन्त्री उम्कन खोजिरहेका छन् ।
“हामी सफा छौँ”
गृह मन्त्रालयले यो प्रकरणमा आफ्नो हात सफा रहेको दाबी गरेको छ । सहसचिव छवि रिजालद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “मन्त्रालय वा नेतृत्व कुनै गैरकानुनी वा भ्रष्टाचारजन्य कार्यमा संलग्न छैन । हामी शान्ति, सुरक्षा र सुशासनको पक्षमा शून्य सहनशीलताको नीतिमा अडिग छौँ ।” मन्त्रालयले अख्तियारको छानबिनमा पूर्ण सहयोग गर्ने र सत्य बाहिर ल्याउने प्रतिबद्धता जनाएको छ । तर, अनुसन्धानकै बिचमा कर्मचारी हटाउने कदमले मन्त्रीमाथिको शङ्कालाई झन् गहिरो बनाएको छ ।
लेखकले मन्त्रालयको विशाल संरचनालाई औँल्याउँदै भने, “लाखौँ कर्मचारी भएको मन्त्रालयमा कुनै एक कर्मचारीमाथि अनुसन्धान हुँदा मन्त्रीले राजीनामा दिनुपर्छ ? के यस्तो परम्परा बन्छ ? ” यो प्रश्नले सुशासन र जवाफदेहि को गहिरो बहस छेडेको छ। तर, कर्मचारी हटाउने कदमले उनको तर्कमाथि नै प्रश्न उठिरहेको छ।
नैतिकताको कसी
नेपाली कांग्रेसकै नेता डा. शेखर कोइरालाले मन्त्री लेखकलाई नैतिकताको कठोर कसीमा राखेका छन् । शनिवार विराटनगर विमानस्थलमा उनले भने, “प्रश्न उठेपछि नैतिकताले राजीनामा माग्छ । विगतमा मन्त्रीहरूले छानबिनका लागि बाटो खोलिदिएका छन्। लेखकले राजीनामा दिएर आफ्नो नैतिक बल देखाउनुपर्छ ।” उनले संवैधानिक निकायहरू ‘सचिवहरूको रिटायरमेन्ट क्लब’ बनेको भन्दै कर्मचारीका लागि कुलिङ पिरियडको आवश्यकता औँल्याए । कोइरालाको यो कथनले कांग्रेसभित्रै यो प्रकरणले ल्याएको तरङ्ग स्पष्ट भएको छ ।
विपक्षको माग
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)ले मन्त्री लेखकको राजीनामाको मागलाई आक्रामक बनाएको छ । शनिवार भर्चुअल बैठकपछि कार्यवाहक प्रवक्ता मनीष झाले भने, “लेखकले विगतमा प्रश्न उठेपछि राजीनामा दिनुपर्छ भनेका थिए । आज हामी उनैलाई त्यो स्मरण गराउँदै तत्काल राजीनामा माग्छौँ।” रास्वपाले मन्त्रीको सचिवालयलाई मानव तस्करीसँग जोडेर गम्भीर आरोप लगाएको छ, जसले यो विवादलाई थप जटिल बनाएको छ ।
यो प्रकरण सत्यको कठिन कसीमा छ । मन्त्री लेखकले १३ जेठमा प्रतिनिधिसभामा दिने जवाफ र अख्तियारको अनुसन्धानको नतिजाले यो आँधीको बाटो निर्धारण गर्नेछ । रास्वपाले यो मुद्दालाई संसद् र सडकमा उचाल्ने तयारी गरिरहँदा लेखकको नैतिकताको दाबी र उनको राजनीतिक भविष्य दाउमा छ । यो विवादले नेपालको राजनीति र प्रशासनमा सुशासनको प्रश्नलाई फेरि सतहमा ल्याएको छ ।
